Traductor al catalá, galego, castellano, english traslator, traducteur française.
- Baina mendira joaten zarenean beti joango zara norbaitekin, ez?
- Ez, bakarrik joatea ere gustatzen zait.
- Eskalatzera ez, ezta?
- Eskalatzera ere bai.
- Eta zerbait gertatzen bazaizu?
- Bakarrik edo lagunekin, mendian zerbait gertatu behar zaidala pentsatuko banu ez nintzen mendira sekula joango, ez duzu uste?
Ez dituzue inoiz mota honetako elkarrizketak izan?
Mendia bakarka modu intimo batean bizitzen da, modurik intimoenean ziurrenik. Eta ez naiz eskalada bakarti batetaz bakarrik ari. Egunsenti batez gozatzeko basoaren ilunpean bakarka ibiltzea bizipen liluragarria da. Zentzumenak zorrozten dira eta inguratzen zaituenari arreta berezi bat jartzen diozu, baita sentitzen duzun guztiari ere, oraina intentsitatez bizitzera eramanez. Eta intentsitate hau erabatekoa izatera iritsi daiteke arriskuaren mamua, txikia bada ere, zure inguruan dantzan badabil, zentzumenak are eta gehiago zorrozten direlako. Muturreko egoeratan, gorputzetik kanpoko esperientziak izan dituzten alpinisten kontaketak ugariak dira. Muturreko egoera hauek izan daitezke behar bada modurik sakonena mendia bakarka intentsitate osoz bizitzeko. Ez gaizki ulertu, ez naiz muturreko egoerak bakarka bizitzearen aldeko apologiarik egiten ari, mendia modu indibidualista batean bizitzearen aldeko apologiarik egiten ari ez naizen bezala. Bakarkako bizipena intimoena izan daiteken arren, partekatua denean aberastu egiten da, bizipen bera beste batzuekin bizi izan bada batez ere; horren zalantzarik ez daukat eta hori da mendiak irakatsi didan gauzetako bat.
Erlabeltzeko Punta eta Larrunarriko gailurraren arteko hormak aukera ederra eskaintzen du negu giroan bakarkako eskaladak egiteko, hemengo bideak, oro har, bertikalak ez direlako eta piolet eta kranpoiekin belar eta lurrean trakzionatzeko aukera ematen dutelako.
Erlabeltzeko Puntako Eskuineko kanalak “Y” erraldoi baten itxura dauka, Ausa Gaztelutik begiratzen dugunean oso nabarmen ikusten dena. Bere oinera hurbiltzerakoan aldiz, “Y” hau ez da hain nabarmena; izan ere, eskalatzen den bakoitzean, kanalak “Y”-ren ezker adarra (edo adar nagusia) eskalatzera eramaten zaitu, bietatik nabarmenen eta mehartuena hau delako.
Urteak ziren “Y” horren eskuin adarra eskalatzea amesten nuela eta amets hau are eta gehiago handitu zitzaidan “Hurbidea” bidea eskalatu nuenean, zeharka begiratzen joan bainintzaion izan zitezkeen zailasunak neurtu nahian. Egun hartan ikusi nuena ikusita, izango nuen lehen aukeran eskuin adar hau eskalatzen saiatuko nintzela zin egin nion nire buruari.
Otsailaren azken larunbata argitu zenerako Aralarrek eta Aizkorrik elur geruza berri bat zuten, egun pare bat lehenago pilatutakoa. Aizkorrin elurra oraindik eraldatu gabe topatuko nuela pentsatuz, nire itxaropen osoa Larrunarrin jarri nuen, zain nengoen aukeraren unea iritsi zela pentsatuz. Gainera, oraingoan Leku eta Asierren konpainia izango ez nuenez, aukera paregabea izango nuen bakarkako esperientzia berri bat bizitzeko.
Larrunarri 2023ko otsailaren amaieran. Itxura ederra zuen, etxetik ikusita behintzat.
BIDEAREN DATU BATZUK
- Luzera: 200 metro inguru Erlabeltzeko Puntako gailurrera arte. Adarrak luzera honen erdia izango du gutxi gora behera.
- Luze kopurua: Sokarik gabe eskalatu nuen.
- Nork irekia: Ez dut honen inguruko daturik aurkitu.
- Zailtasuna: PD/M2/II+.Erlabeltzeko punta eta Larrunarriren arteko gandorrean kontu handiz ibili beharko dugu, elurra biguna badago batez ere. Elur asko dagoenean Larrunarriko gailurrera iristeko bere ipar-hormara pasatzea da gomendagarri eta seguruena.
- Orientazioa: Hego-mendebaldea.
- Ura: Larraitzen hartu daiteke, baita Larrunarriko ohiko bidean dagoen Oria iturrian ere.
- Hurbilketa: Larrunarrira doan ohiko bidea hartuko dugu. Langa bat pasa ondoren dagoen pinudia amaitzen den lekuan ohiko bidea utzi eta zelaian gora hasiko gara hormara zuzenduz. Kotxea uzten den lekutik bidearen oinera ordu eta laurden inguru pasako dugu. Bigarren aukera bat "Tximista" bidetik igotzea da eta, luzeagoa bada ere, bideak arrasto ona badu gutxiago nekatuko gara.
- Jaitsiera: Larrunarrira iristen den ohiko edozein bidetik. Negu giroan biderik eroso eta azkarrena "Tximista" izaten da.
- Eramandako materiala: Bi piolet, kranpoiak eta kaskoa.
- Eskalada-bidea eskalatzeko pasatako denbora: Ordubete eskas Larrunarriko gailurrera arte, atsedenaldiak zenbatuz.
- Ibilbide osoa betetzeko pasatako denbora atsedenaldiak zenbatuz: Kotxetik kotxera lau ordu inguru lasai ibilita eta atsedenaldiak zenbatuz.
BIDEAREN KROKISA
Igoeraren kokalekua eta nondik norakoak (puntu gorriz). Puntu urdinez, Eskuineko kanala.
Krokis zehatza.
DESKRIBAPENA
A zer nolako ezuste tristea kanalak dauden hormara hurbildu nintzenean eta elurra eskasa eta biguna zegoela ikusi nuenean. “Arrastrakulos” kanaleko irtenguneetako belarra agerian zegoen, elurrik gabe biluzik, baita bere eskuin eta ezker adarrak ere.
Hormaren egoera tristea.
Eskuineko kanalera gerturatu nintzenean egoera ez zen hobetu; elur eskasak bigun jarraitzen zuen: “joerrrrrrrrrrr!!!!!!”.
"Eskuineko kanalera gerturatu nintzenean egoera ez zen hobetu...".
Zer egin pentsatzen hasi nintzen: goraka jarraitu? "Tximista" bideraino joan eta bertatik igo? Zalantza une hauek ez ditut gogoko, erabaki bat hartzen den bitartean denborak aurrera alferrik jarraitzen duela iruditzen zaidalako; eta honek, negu giroan behintzat, eragin handia izaten du, elurra elementu aldakor bezain ezegonkorra delako. Azkenean piolet eta kranpoiak atera, kaskoa jantzi eta igotzen hastea erabaki nuen, Eskuineko kanala bai elurrarekin baita elurrik gabe ere behin baino gehiagotan igota nuenez, baldintzak edozein izanda ere goitik ateratzeko arazo handirik izango ez nuela pentsatuz.
Aurreko argazkia gertuago. Puntu gorriz eskuineko adarra ikusi daiteke, puntu zuriz aldiz, Eskuineko kanala.
Eskuineko kanalaren lehen metroetan elurra biguna zegoen arren, ez nuen arazorik izan hasieran dauden irtengune motzak igotzeko. Nire preokupazio bakarra tarteka topatzen nituen harkaitzekin kranpoietan arrastorik ez egitea zenez, igoera patxada osoz hartu nuen, piolet eta kranpoien puntak non eta nola jarri ongi erabakitzeko denbora lasai hartuz.
Eskuineko kanalaren lehen irtenguneak. Puntu gorriz, jarraituko nuen ibilbidea.
Berehala iritsi nintzen eskuin adarretik jarraitu nahi banu hartu behar den bidegurutzera, pitzadura zabal batez bitan erdibituta dagoen harkaitz handi bat, ezkerretik jarraituz gero Eskuineko kanalaren lehen irtengune tentea osatzen duena. Zalantzen dantza hasi zen martxan berriro ere: bide ezagunetik? Bide ezezagunetik? Oraingoan ez nengoen prest denbora alferrik galtzeko eta, hartuko nuen erabakia hausnartu gabe egia esan, harkaitzaren azpian dagoen belar arrasto estuaren gainean oreka mantenduz, Eskuineko kanala utzi eta eskuin adarra eskalatzen hasi nintzen, ausardiaz baino kuriositatez betea.
Argazkian ikusten den pitzadura zabaleko harkaitz-plaka hori da bidegurutzea adierazten duena. Eskuinera doan elur-arrastotik jarraitu nuen.
Lehen metroetan atentzioa deitu zidana harkaitz-plaken artean dagoen belar eta lurraren azpian harkaitzik ez topatzea izan zen, eskalada asko erraztuz. Igoera ere, tentea izanda, espero nuena baino etzanagoa zela iruditu zitzaidan lehen metro hauetan.
Eskuin adarrean topatu nuen lehen irtengunea. Harrigarria dirudien arren, belarraren azpian ez nuen harkaitzik topatu.
Metroak irabazten nituen heinean elurraren baldintzak zertxobait hobetu ziren, baita elurraren azpiko lurraren gogortasuna ere, piolet eta kranpoien puntekin egindako trakzioa hobetuz. Hasierako kontzentrazioa galdu gabe eskalatzen nindoan, lehen metroetan bezala, atentzio osoa piolet eta kranpoien puntak jarriko nituen lekuetara eramanez. Kontzentrazioa mantentzeko, eskalada jolas matematiko baten modura hartu nuen: puntek harkaitza topatzen ez bazuten puntu bat, puntek harkaitza topatzen bazuten aldiz, -1 puntu. Konturatu nintzenerako adarraren erdia baino gehiago eskalatuta nuen jada.
Konturatu nintzenerako adarraren erdia baino gehiago eskalatuta nuen jada.
Irtengune motz eta erraz bat eskalatu ondoren (M2/II+), ziurrenik adarrak duen irtengunerik tenteena, adarraren amaiera adierazten duen ezproi nabarmenaren oinera iritsi nintzen.
Azken irtengunea eskalatu ondoren behera egindako argazkia.
Adarren amaieratik gora egindako argazkia. Ezkerrean ezproi nabarmena ikusi daiteke.
Hemendik gora, “Hurbidea” eskalatu nuenean gertatu zitzaidan bezala, ezproiaren itzaletik ahalik eta gertuen mantentzen saiatu nintzen, bertan baitzegoen elurrik gogorrena.
Ezproiaren itzaletik mantentzen.
Eguzkiak bigundutako elurretik ihes egin nahian, ezproiaren gainetik ezker aldera zeharkatu eta, berriro ere itzalpean, ahal izan nuen tarte luzean elur gogorrenetik igotzen jarraitu nuen, eguzkiak osorik argitzen zuen gandorrera iritsi nintzen arte.
Eguzkira irten aurretik behera egindako argazkia. Ezproia dagoeneko oso behean geratu da.
Elur bigunak estalitako zulo batzuetan estropezu egin ondoren Erlabeltzeko Puntako gurutzearen azpira iritsi nintzen, zeinari gauean sortutako izotz arrasto fin batek eguzkiaren indarrari desafio eginez oraindik eusten zion.
Erlabeltzeko Puntako gurutzea.
Oraindik ez nekien, baina ordu erdi eraman zidan kanalaren oinetik Erlabeltzeko Puntara iristea. Kontzentratuta eskalatzeak daukana horixe da, denboraren nozioa erabat galtzen dela. Begiak itxita, eguzkiaren izpiei aurpegia zuzenduz, berdin zitzaidan zein ordu zen, baita Larraitzera itzultzeko zenbat denbora beharko nuen ere. Dugun denbora izan daiteke partekatu dezakegun altxorrik preziatuena eta gure erabaki eta eskubidea izan beharko litzateke non eta norekin partekatu nahi dugun bizitzeko eman zaigun denbora mugatu hau. Azken finean denbora partekatzen dugun bakoitzean bizitza ere partekatzen dugu eta, denbora da hain garrantzitsua, lanean aritzen garen denboragatik dirua jasotzen dugula.
Neguan Erlabeltzeko Punta eta Larrunarriren arteko gandorretik eskalatzen jarraitzen dudan bakoitzean, zeharo ezberdinak diren bi munduen arteko mugatik murgiltzen ari naizen sentsazioa izaten dut; argitasun eta iluntasunaren mundua, Eros eta Thanatos, Yin-a eta Yang-a. Eskuineko oina eguzkiak bigundutako elur hezea zapaltzen zihoan bitartean, ezker oina itzalpean mantentzen zen konpaktatu gabeko elur hautsa zapaltzen zihoan. Eta honek beti gogorazten dit Larrunarriko gailurrera iritsi arteko hamabost minutuetan kontzentrazioa ez dela sekula galdu behar, ipar horma aldera eroriz gero tamalez azken erorikoa izan daitekelako.
Erlabeltzeko Punta eta Larrunarriren arteko gandorrean. Argazkian ireki nuen arrastoa ikusi daiteke.
Berriro ere piolet eta kranpoien puntak ongi kokatzeko kontzentrazioa mantenduz ez nuen zailtasun handirik izan Larrunarriko puntara iristeko eta, mendi honetan beti gertatzen zaidan moduan, gailurrera iristearekin batera bakardadea eta ixiltasuna amaitu ziren. Honetaz aparte, beti irribarre eragiten didate gailurrean dauden batzuen begiradak, zeintzuk espaziotik etorritako astronauta bati moduan begiratzen nauten, bi piolet eta kranpoiekin bat-batean agertu den tipo hori galduta egongo balitz bezala, jejeje.
Gailurrean argazkiak egiteko punta okupatzen zutenen intimitatea errespetatu nahian, puntaren izkina batera joan eta eskaladako trasteak jasotzen hasi nintzen. Barratxo energetiko bat jaten ari nintzela, eskuin adarra Eskuineko kanala baina errazagoa dela iruditu zitzaidan, belar eta lur gehiago duenez, piolet eta kranpoien trakzioa errazten delako. Pena topatu nituen baldintzak.
Erlabeltzeko Punta eta Larrunarriren arteko gandorra Larrunarriko gailurretik ikusita.
- ¿Cómo estaba la nieve? – Galdetu zidan hurbildu zitzaidan bikoteko mendizaletako batek.
- Muy blanda – erantzun nion -, pero por lo menos he podido hacer algo.
- Nosotros estuvimos la semana pasada en el Aitzgorri y muy bien.
“Aitzgorri” hitza entzun nionean tentsioa igotzen hasten zitzaidala sentitu nuen, baita begietako batean dardara bat ere: “Jesus, Maria eta Jose, oraindik Aitzgorri hitza erabiltzen duenik badago?”, pentsatu nuen arnasestuen artean:
- Nosotros también anduvimos por allí y muy bien también – erantzun nion iktus bat eman aurretik, jejeje. Arnasa sakon hartuz, gailurra berehala utzi nuen.
Urrun ikusten nituen Aizkorriko kanalei begirik kendu gabe jaitsi nintzen "Tximista" bidetik. Ez nuen Larrunarrira etortzearekin asmatu eta beharbada Aizkorrin elurraren baldintzak bestelakoak izango ziren. Baina hori hurrengo asteburura arte ez nuen jakingo, igandetik hasita egun batzuetarako eguraldi aldaketa iragarrita zegoelako, elurte berri bat tarteko. Mendiaren egoera zorionez ez dago gure esku eta baldintzak datozen moduan ahalik eta hobekien onartzean datza gakoetako bat, bizitzan gertatzen zaizkigun egoera askorekin gertatzen den moduan.
"Tximista" bidean behera, Ausa Gaztelu eta Aizkorriko kanalak.
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina