BERIAIN (1.493 m), AKERREGIKO HAMABIETAKO BARGAREN IRTEERA ZUZENETIK: 80 m, III+/M4

"- Nola ikustezu? - Galdetu nion Asierri haizearen orroen gainetik oihukatuz.
- Dudak dauzket.
- Goraka hasi ta asuntoa zaile ikusten badet hala nola jaitxiko naiz.
- Baleee - erantzun zidan etsipen puntu batez, behin eskalatzen hasiz gero buelta hartzea zaila izango zela jakingo balu bezala."

"Non gogoa, han zangoa", "gustuko lekuan aldaparik ez" eta “ezina, ekinez egina” euskal esaerek ongi laburtzen dute mendira hurbiltzeko dugun filosofiari buruzko ideia. Gure irteera eta ibilbideetan hiru esaera hauek, gozogileek irin, azukre, gurin eta arrautzekin egiten duten moduan, modu ezberdinean nahasten ditugu opil ezberdinak lortzeko asmoarekin.

Eskalada honetarako zehazki, lehen bi esaerak osorik erabili genituen, “ezina” hitzetik aldiz, gutxi, eskalada ekinez egina izan zelako. Eta ez da gutxiagorako, hiru saiakera behar izan baititugu Akerregiko Hamabietako bargaren irteera zuzena eskalatzeko. Lehenengo saiakeran, bide hau piolet eta kranpoiekin erosoago eskalatuko genuela ikasi genuen. Bigarrenean aldiz, kranpoi eta pioletak eraman arren, elurra edo izotza beharko genuela ikasi nuen, harri askez jositako lur bigunean trakzioa egitea zaila eta arriskutsua baita. Honetaz aparte, soka bat eta aseguratzeko materiala eramatea seguruena izango zela ere ikasi nuen, orratzak irteera mehartzen duen lekuan zein zailtasun topatuko genuen ezin izan nuelako ikusi. Honegatik, Asierrek eskalada hau egiteko motibatua zegoela esan zidanean izugarri poztu nintzen, hirugarrenean eskalada hau aurrera aterako zela argi izan nuelako. Beriainen onespenarekin, noski.

Honela ba, opil berri bat egin asmoz, motxilan hiru osagaiak genituela Unanutik goizeko zortziretan atera ginen. Bai eta opil goxoa kozinatu ere!!!

IBILBIDEA

Ibilbidea Unanuko elizaren ondoan hasi genuen. Beriainera doan ohiko bidea jarraituz, Iturtxiki iturrira iritsi eta, metro batzuk gorago, Beriaingo ohiko bidea utzi genuen, Lezizagoako bidea jarraituz. Egurrezko langa bat atzean utzi eta 80 metro ingurura, pagadian sartu eta Gaandurdi bidea jarraituta, Lurgorri harritza nabarmenera iritsi ginen.

Harritza zuzen igotzea badago ere, elurrik ez zegoenez, bere eskuinetik (pagadiaren ertzetik) eroso eta azkarrago igo ginen, Akerregiko paxara oinez, inongo arazorik gabe iritsiz. Bertatik 150 metro inguru ekialdera (eskuinera) ibili ondoren, Akerregiko Hamabietako bargaren ohiko bidearen sarrerara iritsi ginen.

Akerregiko Hamabietako bargaren ohiko bidea horma bertikalaren azpian dagoen paxa estura arte eskalatu genuen. Paxa honetan, Akerregiko Hamabietako bargaren ohiko bidea utzi eta, ezkerrera (mendebaldera) hartuz, parean dagoen belarrez estalitako horma tentera zuzendu ginen.

Hormaren goiko aldean orratz nabarmen bat dago. Irteera zuzena orratzaren ezkerretik doa, III+/M4 zailtasuneko hiru irtengune eskalatuz. Guk bi soka-luzeetan eskalatu genuen.

Hormatik aterata, ipar-mendebaldean, 80-100 metro ingurura, San Donatoko baseliza dago. Bertara iritsi aurretik I zailtasuneko hormatxo txiki bat eskalatu genuen.

Jaitsiera Eguterako bidetik egin genuen. Bide honen inguruko informazio zehatza kronika honetan irakurri dezakezue.

Ibilbidearen nondik norakoak. Urdinez, igoerako bidea; gorriz, eskalatzen igotakoa eta zuriz jaitsiera.


Ibilbidea wikiloc web orritik deskargatu nahi baduzue.

Powered by Wikiloc

BIDEAREN DATU BATZUK

- Ibilbide osoaren luzera: 8,5 kilometro inguru.
- Punturik baxuena: Unanu, 631 metro.
- Punturik altuena: Beriain, 1.493 metro.
- Metatutako desnibel positiboa: 1.000 metro inguru.
- Igotako mendiak: 1.
- Irteera zuzenaren luzera: 80 metro.
- Luze kopurua: 2.
- Nork irekia: Honen inguruko informaziorik ez dut topatu.
- Zailtasuna: III+/M4. Luzez-luze: 1ºL: III+/M4 (30 m), 2ºL: III+/M3 (20 m). Zailtasuna ez gutxietsi, aseguruak jartzeko aukerak eskasak dira eta.
- Orientazioa: Hegoaldea.
- Ura: Unanu herrian eta Iturtxiki iturrian ura hartu daiteke.
- Eraman beharreko materiala: 30 metroetako bi soka, luzera ezberdineko 4-5 express zinta, Lincam eta artaka-trabagailu jokoa, iltze batzuk (lauak badira, hobe) eta luzera ezberdinetako zinta-uztaiak. Walkie-talkie pare bat ere eramatea gomendagarria izan daiteke haizea badabil.
- Ibilbide osoa egiteko pasatako denbora: Bost ordu eta erdi, atsedenak barne.

BIDEAREN KROKISA

Ibilbidearen nondik norakoak. Zuriz, Akerregiko Hamabietako bargaren ohiko bidea, gorriz aldiz, irteera zuzena..


Krokisa zehatzago. Orlegiz, Akerregiko Hamabietako bargaren ohiko bidea, zuriz, hasierako tximinia saihesteko jarraitu daiteken bidea eta gorriz irteera zuzena.


DESKRIBAPENA

Unanuko kaleen artean haize ufadak besterik ez zebiltzaten goizeko zortziretan elizatik gora oinez hasi ginenean. Motxilaren barruan, kaskoa, arnesa, pioleta, kranpoiak eta sokak ezkutatuta. Oharkabean pasa nahi genuen, mendizale "normal" bezala, neguko traste guztiak kanpoan eramanez gero atentzio gehiegi emango genuelako. Eta ez zen gutxiagorako, Beriain osoan elurrik ez baitzegoen. Kontrabandista pare baten moduan sentitzen ginen, motxilen barruan debekatutako materiala eramango bagenu bezala mugitzen ginelako. Hala eta guztiz ere, goi mendiko botek edozein mendizaleren aurrean salatuko gintuzkete, jejeje.

Haizeak Gaandurdi bidera arte lagundu zigun. Pagadiaren babesean, pagoetatik eroritako hostoen gainetik arrastoa irekitzen genuen bitartean, adar biluzien artetik zerura begiratzen genuen, haizeak ziztu bizian eramandako hodeien ikuskizunaz gozatuz.

- Goien haizea fuerte dabil.
- Joer baietz - erantzun nion Asierri - ea paretan sikiera babesen garen.

Lurgorri kanala ia bere osotasunean eskuin ertzetik igo genuen, bertako pago eta zuhaixketatik gertu mantenduz. Denbora gutxian hirugarren aldia zen kanal hau igotzen nuela, eta hiruetatik hau izan zen igoerarik eroso eta azkarrena. Metroak irabazi ahala, laino itxi bat Beriaingo hego-horman finkatu eta horma estaltzen hasi zen, harkaitza lainoan desegin eta erreferentzia guztiak galdu genituen arte. Hala ere, konturatu ginenerako Akerregiko paxan geunden.

- Hemendio gora hobe kaskoa jartzen badeu - esan nion Asierri, Akerregiko Hamabietako bargaren ohiko bidearen sarrerara iritsi ginenean.
- Ea harrie oso bustie ez daun... - erantzun zidan.

Kaskoak jarri ondoren, trago bat ur edan eta Akerregiko Hamabietako bargaren ohiko bidean gora hasi ginen. Hasierako kanal/tximinia bustia bazegoen ere, ez genuen zailtasun handirik izan metroak arintasunez irabazten joateko.

Kanal/tximiniaren lehen metroetan.


Oinak harkaitz bustian irrist ez egiteko non jarri ongi begiratuz, gorputzaren pisua batetik bestera zuhurtziaz pasatzen genuen, tximinia osatzen duten bi hormen artean dantzan ariko bagina bezala. Tximiniaren zatirik bertikaleena atzean utzita paxa zintzilikatura atera ginen.

Tximinitik paxa zintzilikatura ateratzen.


- Oain hor paren daun resaltea eskalau ta gero han goien ikustean orratzan ezkerretio igo beharren gare - bota nion Asierri irteera zuzena seinalatuz.

Eguraldi onarekin egindako argazki honetan, paxa zintzilikatutik gora gelditzen den bidea ikusi daiteke. Bertan, zuriz, Akerregiko Hamabietako bargaren ohiko bidea nondik doan marraztu dut. Argazkian bilgune sendo bakarra muntatu daiteken pagoaren kokalekua ere ikusi daiteke.


Paxa zintzilikatua zeharkatzen genuen heinean lur eta belarra geroz eta bustiago zegoela iruditu zitzaigun. Akerregiko Hamabietako bargaren ohiko bidearen bigarren irtengunea eskalatu eta paxa estura iritsi ginenerako galtza eta eskularruak bustiak genituen.

"Akerregiko Hamabietako bargaren ohiko bidearen bigarren irtengunea eskalatu genuenerako galtza eta eskularruak bustiak genituen..."


- Nola ikustezu? - esan nion Asierri mendi osoa bustia zegoela ikusita.
- Bueno, ya ke materiala ekarri deun probau dezakeu - erantzun zidan
- Asuntoa ondo ikusten ez badeu, bide normala hemendio eskubira dijo - esan nion laino artera seinalatuz - guk hemendio gora igotzen jarraitu beharra daukeu.

Hasieran zalantzan izan ginen hormaren azpiko pagoan bilgunea muntatu ala ez. Aldeko eta kontrakoak balioztatu ondoren, bilgunea irteera zuzenaren azpian jaiotako zuhaixken enborren artean muntatuko genuela erabaki genuen. 30 metroetako soka "motzak" genituen eta, bestalde, pagotik gora bigarren eskalatzen hasiko zena lehen metroetan zeharkaldi zikin bat eginez hasi beharko luke.

Baina zuhaixketara iristeko 3 metro inguruko hormatxo bat eskalatu beharra dago.

- Gogoratzen naiz zapatilekin etorri nintzenen hormatxo hau errex eskalau nula, nahizta jaisteko izerditxoren bat edo beste bota. Klaro, ordun paretatxoa sekoa zeon...

Irteera zuzenaren lehen saiakeraren argazki honetan "0" bilgunea muntatuko genuen zuhaixkak ikusi daitezke baita, argazkiaren beheko zatian, bertara iristeko eskalatu behar den hormatxoa ere.


Hormatxoa belar bustietatik tira eginez eskalatzen hasi eta oinek irrist egiten zutela ikusi bezain pronto pioletak ateratzea erabaki genuen.

- Nik uste zati hau pioletekin askoz errexago igoko deula - esan zidan Asierrek motxila berriro ere sorbaldatik zintzilikatu zuenean.

Pioletak belarrak osatutako boletan sartu eta, sendo eusten zutela ikusi ondoren, hormatxoa kontu handiz eskalatu genuen zuhaixketara iritsiz (III).

Merezi zuen eskalatzen jarraitzea? Hori zen une horretan genuen zalantza. Arnesa jantzi egingo genuela zen argi genuen gauza bakarra, eskalatutako hormatxoaren baldintzak kontutan izanda, segurtasun osoz jaisteko rappel bat egin beharko genuelako. Arnesa jartzea ez zen lana erraza izan: leku ezeroso batean egoteaz aparte, amorruz altxatutako haizeak batera eta bestera mugitzen gintuen oreka mantentzea zailduz. Erabaki bat hartu beharra genuen goitik behera blai eginda amaitu aurretik.

- Nola ikustezu? - Galdetu nion Asierri haizearen orroen gainetik oihukatuz.
- Dudak dauzket.
- Goraka hasi ta asuntoa zaile ikusten badet hala nola jaitxiko naiz.
- Baleee - erantzun zidan etsipen puntu batez, behin eskalatzen hasiz gero buelta hartzea zaila izango zela jakingo balu bezala.

Harritu ninduen Asier zalantzekin ikustea, normalean ni izaten naizelako bietatik zalantza gehienak izaten dituena. Materiala prestatzen nuen bitartean, bera ahalik eta bilgune sendoena muntatzen hasi zen.

- Ostia, expressak etxen utzittut!!! - bota nion friend-en poltsa ireki nuenean.
- Bueno, txarrenetio friend-en mosketoietatik sokak pasa edo zintekin apañon bat ingozu.
- Bai, hala beharko.

Ekarritako material eskasa arnesetik zintzilikatu eta sokei korapiloa egiten hasi nintzen.

- Nahi dittuzu iltze batzuk eraman? - esan zidan azkeneko momentuan.
- Bueno, bazpare emaizkiazu, baña eztakit erabiliko dittuten.
- Gañea pare bat tailer baten indakok die. abandonautzen baditteure igual dio.
- Oain Cassin bezela hasi behar al deu gure iltze propiok itten? Jejeje - erantzun nion irribarretsu eskalatzen hastearekin batera.

- Lehengo luzea, 30 metro, III+/M4. Lehenengo metroak eskalatzen hasi nintzenean (III) piolet eta kranpoiak lokatz eta belarretan ongi sartzen baziren ere sendo trabatuta gelditzen ez zirela konturatu nintzen. Belar bustiak honetan guztian laguntza handirik eman ez arren, metroak poliki-poliki irabazten nindoan, lasai, estutu gabe.

Asierren animo eta azalpenak, pagoen hostoak balira bezala, haizeak eramaten zituen, bakarrik eskalatzen ari nintzenaren sentsazioa handituz, haizearen oihuaren gainetik ez bainuen ezer entzuten. Metroak irabazi ahala, horma tximinia baten itsura hartuz eta lurraren azpitik harriak azalduz joan ziren, piolet eta kranpoiak sartzeko aukeratutako leku bakoitza sendoa zela egiaztatzera behartuz. Konturatu nintzenerako, lehen irtengunearen azpira iritsi nintzen.

Lehen irtengunea, 3 metro ingurukoa, bertikala da. Irtengunea babesteko friend bat trabatzeko leku baten bila hasi nintzen. Horma goitik behera begiratu arren ez nuen ezer topatu.

- Aizkorrin hok baño zailegok sokaipe eskalauta dauzkezu – animatu nintzen.

Oinak horma bakoitzean jarrita gorputza pixkanaka altxatzen joan nintzen. Lehen aukera izan nuenean, besoa luzatu eta eskuin pioleta irtengunearen goiko erlaitz txikian sendo sartzea lortu nuen. Hau ikusita, ezker pioleta eskuinekoaren ondoan sartu eta, hauetatik tira eginez, irtengunea eskalatu nuen (III+/M4).

Argazki honetan irteeraren hasierako metroak eta lehen irtengunea ikusi daitezke, baita "0" bilgunea muntatu genuen zuhaixka eta pagoa ere..


- Ufaaa!!!! Igotaaa!!! – oihukatu nion haizearen zaratagatik entzuten ez zidan Asierri.

Lehen irtengunea eskalatuta, metro tente baino errazago batzuk eskalatzen jarraitu nuen, bigarren irtengune batekin topo egin nuen arte.

Bigarren irtengunea lehenengoa baino bertikal eta luzeagoa (4-5 metro) zela iruditu zitzaidan. Irtengunea eskalatzen hasi aurretik aseguru on bat aurkitu nahi nuen, irtengunea aseguratzeko baino, txarrenean bertatik rappel bat egiteko, banekielako buelta hartuz gero lehen irtengunea eskuak erabiliz jaistea oso zaila izango zela.

Harri bakoitza, pitzadura bakoitza, hormaren zirrikitu bakoitza behin eta berriz aztertu arren ez nuen ezer topatu. Bihotz taupaden abiadura azkartzen hasi ziren, urduritasun ezeroso bat sentitzen hastearekin batera. Geroz eta argiago nuen asegururik jarri gabe goitik ateratzen saiatzea besterik ez zegoela. Eta beharbada beste aukerarik ez nuela argi izatea izan zen lasaitu ninduena.

Lehen irtengunean egin bezala, oinak irtengunearen bi hormetan jarriz gorputza pixkanaka altxatuz joan nintzen. Irtengunea zentimetroka eskalatzen nuen heinean, pioletak sendo trabatzeko lekuen bila nenbilen, behin baino gehiagotan altzairua harrien gogortasunarekin topatuz.

Irtengunea horma-hobi bat osatzen duen erlaitz inklinatu batean amaitzen zela ikusi nuen. Erlaitzaren harri askeen artean pioletaren punta hala nola trabatu eta, fede handia eskatu zidan azken mugimendu batekin, irtengunea eskalatu (III+/M4) eta horma-hobian sartu nintzen.

Horma-hobitik gora eskalatzen nola jarraitu begiratzen hasi nintzenean Asierren oihu bat entzun izana iruditu zitzaidan. Irtengunearen ertzera hurbildu eta oihuka hasi nintzen. “Sokaaaa!!!” izan zen entzun nuen gauza bakarra. Soka amaitzear zegoen. Mezua ulertuta, bitan pentsatu gabe, bilgune bat muntatzeko leku baten bila hasi nintzen.

Zer frustrazio sentsazioa bilgune bat muntatzeko lekurik ez zegoela ikusi nuenean!!!!

Horma-hobiaren gainean harri handi batek harkaitz-zubi bat osatzen zuela ikusi arren, ezin izan nuen bertatik zinta bat pasatu. Desesperatzen hasita nengoenean pitzadura txiki bat ikusi eta Asierrek azken momentuan eman zizkidan iltzeekin gogoratu nintzen. Tailerrean egindako iltze fin bat hartu eta erdia baino gehixeago bakarrik sartzea lortu nuen. Bigarren iltze bat ondoan sartzen hasi eta hau ere ezin izan nuen osorik sartu. Ez zen munduko bilgunerik sendoena, baina sokak tenkatuta jasoz gero eutsiko zuela pentsatu nuen.

- Hala beharko do...

Lehen bilgunea.


Bilgunea muntatu nahian nenbilen bitartean Asier izozten hasita zegoen. Hezetasun eta haizeagatik eskuak izoztuak izanda, sokak arnesera lotzeko behar den korapiloa egiteko zailtasun handiak zituen. Sokak lotzea lortu zuenean, hotzaren eraginez, une batez zorabiatzen hasten zela sentitu zuen, tentsio beherakada bat izango balu bezala. Unea ez zen luzea izan, baina bai nahikoa kezkatzeko. "Hemen mareauta gelditzen banaiz?" ideiak indarra hartzen joan zen bere barnean. Honegatik, soka tenkatzen zela sentitu zuenean ziztu bizian hasi zen horman gora eskalatzen, galdutako berotasuna errekuperatu nahiko balu bezala.

Bilgunera di-da batean iritsi zen:

- Joer, hoi da belozidadea.
- Izoztuta neon ta soka goitio daula aprobetxauta ahal izan deten azkarren eskalau det - erantzun zidan bilgunean izandako zorabio hasiera kontatuz - gañea iltzek sartuittuzula entzun detenen reunioa txarra etzela izango pentsau det.

Lehen bilgunera iristen. Horma-hobiaren zorua harri askez estalia dagoela ikusi daiteke.


- Eztittut argazkik egin ere.
- Lasai Asier, inportantena segurtasune da, argazkik gutxiñekok die, ta luze hontan ta egualdi honekin, argazkik itteko aukera haundiik eztau.

Soberan nuen material eskasa Asierri eman eta horma-hobitik gora nola jarraitu aztertzen hasi ginen. Logikoena zuzen jarraitzea bazen ere, bidea ixten duen horma makurtu eta bustiak ez zigun konfiantza handirik eman.

Horma-hobiko pareko horma makurtua.


- Ezkerreko paretatio beittukoet aber...

- Bigarren luzea, 20 metro, III+/M3+. Ezker hormak 3-4 metro izango ditu. Pioleten puntak non trabatu begiratu ondoren oinentzako bi koska txikiren gainean jarri eta, metro bat inguru irabaziz, arrail txiki batean Link cam txikiena trabatzeko aukera izan zuen. Hemendik gora, pioletak kontu handiz lekuz aldatu, gorputza orekatu eta irtengune edo hormatxoaren gaineko belarrean ezker pioleta sendo sartzeko leku eder bat topatu zuen. Honen ondoan eskuin pioleta sartu eta, besoetatik tira eginez, horma eskalatzea lortu zuen (III+/M3+).

- Nahibazu indako iltzea utzi, hola hemendio norbait pasa denaren señalea utziko deu, jejeje - esan zidan hormaren gainetik  umorea berreskuratuta.

Hormatik gora, II+ zailtasunaren inguruan dagoen malda inklinatua eskalatzen jarraitu zuen, maldaren amaieran dagoen hormara iritsi zen arte. Bertan, harkaitz batetik zinta bat pasatuz, bilgunea muntatu zuen.

Asierrek esan bezala, bilgunea desmuntatu nuen "artisau-iltzea" bertan utziz.

Bilgunean utzitako "artisau-iltzea".


Horma uste nuena baino errazago eskalatu nuen arren (sokak gainetik izateak ematen duen konfiantzaren ondorio, noski), Asierren eskalada meritu handiagokoa izan zen, behetik goraino kranpoirik gabe eskalatu zuen eta.

Hormaren gainetik horma-hobira egindako argazkia.


Belarretara pasa nintzenean metroak azkar irabazi nituen, Asierren ondora arin iritsiz.

Bigarren bilgunera iristen. Argazkian hemendik gora jarraitutako bidea margotu dut.


Ez genuen elkarrekin denbora luzerik egin. Bilgunea desmuntatu, sokak motxilan jaso eta, indarra pixkanaka hartuz zihoan euripean, gorako bidearekin jarraitu genuen irteeraren amaierara iritsi ginen arte (II).

Irteeraren azken metroetan.


Irteeratik atera ginenean haizeak ia lurrera bota gintuen.

- Ze ingodeu, ermitaño jarraittu edo gauzak hemen jaso?
- Goazen ermitaño a toda letxe hemen izoztuta bukau baño lehen - erantzun nion kranpoiak kentzen nituen bitartean.

Irteeraren goiko zatia honen gainetik ikusita. Orratzaren goiko zatia ikusi daiteke


Laino artean, intuizioz jarraitu genuen gutxi gora behera ipar-mendebaldeko noranzkoa mantenduz.

A zer nolako lasaitasuna hartu genuen laino artean baselizaren silueta ikusi genuenean!!!

Baselizaren arkupean, barrura sartu gabe, eskaladako material guztia motxiletan gorde eta, mendizale "normalen" itsura berreskuratu genuenean barrura sartu ginen, barruko biztanleak agurtuz.

Baselizaren babes eta epelean gorputza berriro epeldu arte izan ginen. Tenperatura berreskuratu genuenean trago bat ur edan eta beherako bidea hartu genuen.

Metroak galdu ahala laino hezea, haize ufadak eta pasatako hotza atzean geldituz joan ziren. Unanura itzuli ginenerako gorputzak bero-bero genituen berriro ere.

Unanuko kaleetan epel eta zoriontsu.


Eguraldi eta baldintzak ez genituen lagun izan eta onartu beharra daukat ez nuela hasieran pentsatun nuen bezain beste gozatu. Beste baldintza batzuetan igoera hau beharbada errazagoa eta gozagarriagoa izan daiteke, baina, baldintzak baldintza, kontu handiz eskalatzeko bidea dela uste dut, harri aske asko eta aseguratzeko aukera gutxi dagoelako. Izan ere, bota nuen harri handietako bat "0" bilgunearen ondotik pasa zela esan zidan Asierrek. Arantza txiki hau kentzeko baldintza hobeagorekin itzuli beharko dugu, jejeje.

Arantza, zailtasun eta ezerosotasun guztien gainetik, Beriain bezalako mendi ibilian oraindik abenturarako eremua dagoela deskubritzeak sortzen digun asetzea itzela da. Eta oraindik buruan ditugunak!!!!

BERIAIN (1.493 M), AKERREGIKO HAMABIETAKO BARGAKO OHIKO BIDETIK, III. 2019/10/27

Egunsentiko ikuskizuna.


Beriain, zimur erraldoi baten moduan, Ergoiena eta Arakil haranen artean irmo altxatzen da, ipar, hego eta mendebaldean horma bertikalak osatuz. Denbora da horma hauek erakarri nindutela, izan ere Sakana erdibitzen duen A-15 errepideko joan etorrietan, denbora-pasan, ipar horman igoera posibleak maiz irudikatu ditut, elurtuta dagoenean batez ere.

Itsura menperaezina duten arren, Andiako mendilerroa eusten duten horma hauek ahuldaderik badute, hauetako batzuk mendilerroaren gainetik altxatzen diren mendietako gailurretan amaitzen direnak. Mendebaldean adibidez, Beriainpuntako gailurretik gertu amaitzen den Bazkalaitz arrakala dago. Iparrean, Moteaundiko kanala dugu, Beriaingo gailurrera arte luzatzen dena. Amaitzeko, hegoaldean, erdi ezkutatua, badago San Donato baselizatik gertu amaitzen den kanal bat ere.

Azkeneko kanal hau 2019ko urrian “aurkitu” nuen, Akerregiko paxaren inguruko kronika prestatzen ari nintzen bitartean. Ibilbideko krokis orokorrak argazkietan marrazten ari nintzela, Gaandurdi pokala deituriko harritza eta Akerregiko paxa batzen diren lekutik gora hego hormak sakonune nabarmena osatuz bertikaltasuna galtzen zuela ikusi nuen. Argazki ezberdinak begiratuz sakonunea kanal mehartu batek goitik behera zeharkatzen zuela iruditu zitzaidan, irteera zuzen bat osatuz: “Eta hemendio igotzeik badau?”, izan zen burura etorri zitzaidan lehen galdera.

Galdera honi erantzuna emateko asmoz, urriaren amaieran bertara hurbildu eta Gaandurdi bidean mugarri gehiago eraikitzeko aprobetxatu nuen. Esploraziorako egun honetan irteera zuzen hau ia goraino miatu ondoren, honen ekialdeko saihesbidetik hego-horma eskalatu nuen, irteera zuzenaren goiko zatia zein itsura zuen ikusteko.

- Goizen indet rekonozimendue ta igotzea posible da. Nahiko goraño igo naiz baña azkeneko zatin destrepatzea erabaki det (bion proiektue da, ez legoke ondo bakarrik egitea) ta zeharkaldi bat egiñez goitio atera naiz. – zihoen egun berean Asierri bidalitako whatsapp mezuak.
- Ze ondo!!! Jungo gea!! – erantzun zidan mezua txaloz betez.

Kronika hau prestatzen hasia nintzela izugarrizko ilusioa egingo zidan ezustekoa jaso nuen. Telefonoak “plin” egitearekin batera Iñaki Lizarragaren mezu elektronikoa iritsi zitzaidan. Gipuzkoan bizi den dorrobarraren mezuan, bizitzaren kasualitateak, kanal honen berri ematen zidan bertatik igotzera animatuz. Artzain bidea dela esateaz aparte bertatik Unanuko artzain bat amildu zela esaten dela ere kontatu zidan. Hau gutxi ez bada, kanala “Akerrei hamabitako barga deritzon harkaitzean hasten da, gure Ergoienako zuloan ezaguna hamabietan iruzkiak bertan ematen duelakoz” ere kontatzen zidan. Iñakik emandako azalpen eta bidalitako argazkiak erreferentzi bezala hartuz, ordura arte izenik ez zuenari izena jarri eta esplorazio egunean Akerregiko hamabietako bargako ohiko bidea jarraitu nuela deskubritu nuen. Zenbat eskertu nituen zure mezuak Iñaki!!! Milesker bihotzez!!!

Kronika argitaratu eta egun batzuetara Iñakik bidalitako beste mezu batean Akerregiko Hamabietako barga berez igoera honetan azaldutako kanalaren mendebaldean dagoen beste kanal bat dela argitu zidan, Lurgorri harritzatik gora San Donatoko baselizara zuzenean doana, hain zuzen ere. Halere, nahiz eta kanal hori Hamabietako barga izan, kronika honetan azaldutako ibilbidea beti Hamabietako bargako igoera edo pasa bezala ezagutu dute. Berak esan bezala, "aittak, beti hamabitako barga zein zan esaten zidan mendira joandakoan hamabiak emandakoan. Eta ondoren, hamabitako bargako pasa zein zan erakutxi ziguten... Orduan, biyei deitzen zaie". 

IBILBIDEA

Ibilbidea Unanun hasten da. Beriainera doan ohiko bidea jarraituz Iturtxiki iturrira iritsiko gara. Beriaingo ohiko bidea utzi eta Lezizagoako bidea jarraituko dugu egurrezko langa bat atzean utzi ondoren pagadian sartu eta Gaandurdi bidea hartuz. Bide hau jarraituta, Lurgorri harritza nabarmena ezkerrean utzi ondoren Gaandurdiko pokala harritzara iritsiko gara.

Harritza zuzen igoko dugu, zatirik erosoenak bilatuz. Harritzaren goiko zatian komeni da honen eskuinetik( belarra dagoen lekutik) igotzen jarraitzea, erosoagoa baita. Akerregiko paxara iristea zailtasun handirik ez dauka (II), azken metroetan eskuak oreka mantentzeko erabiliz.

Akerregiko paxa, iparreko noranzkoan zeharkatu, 5-6 metro inguruko irtengune bat eskalatu (II+) eta bertatik gora doan kanal/tximinia mehartua eskalatzen jarraituko dugu (II+/III) paxa zintzilikatu batera iritsiz. Paxa zintzilikatua iparreko noranzkoan zeharkatu eta 4-5 metro inguruko bigarren irtengune bat eskalatu ondoren (II+) bigarren paxa batera iritsiko gara, aurrekoa baino estuagoa, pareko horma bertikalaren oinean dagoena.

Bigarren pasa honetan eskuinera (ekialdera) bota eta honen amaierara zuzenduko gara eskuinean harritza bat utzita. Pareko ezproira iritsi gabe gora bota eta zuzen eskalatzen jarraituko dugu hormatik atera aurretik harkaitz oneko plakatxo bat eta hormatxo txiki bat eskalatuz (II-II+). Iñakik esan zidan moduan, ezproiaren ertzetik igotzeko aukera ere badago.

Hormatik aterata, ipar-mendebaldean, 120-150 metro eskasera San Donatoko baseliza dago. Bertara iritsi aurretik I zailtasuneko hormatxo txiki bat eskalatuko dugu.

Ibilbide honetako zailtasun maila ez gutxietsi, zailtasun maila handia ez izan arren, hainbat lekuetako eskalada ez baita harkaitz sendoan egiten, erortzeko arriskua handituz.

Jaitsiera Unanutik Beriainera doan ohiko bidetik egingo dugu.

Ibilbidearen nondik norakoak. Gorriz irteera zuzena.


IBILBIDEAREN DATU BATZUK

- Ibilbidearen luzera: 9 kilometro inguru.
- Punturik baxuena: Unanu, 631 metro.
- Punturik altuena: Beriain, 1.493 metro.
- Metatutako desnibel positiboa: 1.000 metro inguru.
- Igotako mendiak: 1.
- Nork irekia: Honen inguruko informaziorik ez dut topatu, baina mendeetan artzainek jarraitutako bidea da.
- Zailtasuna: III zailtasuneko pasabide isolaturen bat hasierako kanalean.
- Orientazioa: Hegoaldea.
- Ura: Unanu herrian eta Iturtxiki iturrian ura hartu daiteke.
- Eramandako materiala: Kaskoa. Zailtasun maila hauetan eskalatzeko ohiturarik ez badago, gomendagarria da eskaladarako materiala eramatea: 30 metroetako soka, friend edo artaka trabagailu batzuk, 4 express-zinta eta zinta-uztaiaren bat bilguneak muntatzeko. Material hau guztia batez ere hasierako kanaleann erabiliko dugu, goiko zatian seguruak jartzeko aukera gutxi bait dago.
- Ibilbidea egiteko pasatako denbora: Hiru ordu eta laurden.

Ibilbidea deskargatu nahi baduzue:

Powered by Wikiloc

BIDEAREN KROKISA

Akerregiko Hamabietako bargako ohiko bidearen krokis zehatza. Gorriz, irteera zuzena.


DESKRIBAPENA

"Egunsentia ikuskizun ederra da; hala ere ikusleriaren gehiengoa lo dago oraindik" dio John Lennonen esaldi batek. Goiz ibiltzeak egunsenti itzel batez gozatzeko aukera eman zidan. Kotxea gidatzen nuen bitartean Beriainen inguruko zerua gorritu zen edozein momentuan suak hartuko balu bezala.

A-10 autobidea utzi bezain pronto, NA-7100 errepidearen bazterrean topatu nuen lehen lekuan kotxea gelditu eta begien parean nuen ikuskizunaz gozatzeko unea hartu nuen argazki kamera sutan jartzen nuen bitartean.

Zerua sutan...


Laranja eta gorri koloreak galtzen hasi zirenean motorra martxan jarri eta Unanura bizi berrituta zuzendu nintzen. Une magiko hauengatik bakarrik merezi du mendian goiz ibiltzeak.

GPS-ak sateliteak aurkitzen zituen bitartean Unanuko kale estuen artetik ihes egindako haizeak eguna fresko izango zela ohartu zidan. Ez nuen bitan pentsatu ere egin martxan jarri aurretik haizerako txamarra jartzeko. GPS-ak sateliteak harrapatu eta "pit" egitearekin batera oinez hasi nintzen.

Iturtxiki iturrira iritsi aurretik.


Iogera lasai hartu nuen, haizeak ez hozteko izerdiaren mugatik pasa gabe. Iturtxiki iturria atzean utzi nuenean inkontzienteki atzera begiratu nuen. Beriainen itzala Sakanan metroak galtzen zituen heinean Aizkorri urre kolorez janzten zihoan, zeruko hodeiekin kolore-paleta ikusgarria osatuz.


Beriainen itzala Sakanatik ezkutatzen Aizkorri pizten den heinean.


Zeruak eskeinitako bigarren momentu magikoaren ondoren gaurko eguna borobila izango zenaren sentsazioak hartu ninduen: "ez da posible gaur ezer gaizki ateatzeik" pentsatu nuen.

Hostoek hartzen hasitako Gaandurdiko bidea jarraituz, goizeko bederatziak eta erdietan Gaandurdiko pokala harritzara iritsi nintzen, kotxetik atera nintzenetik ordu betera, gutxi gora behera. Pagadia zoragarri zegoen eta hostoen mailagatik, tarteka orkatilen gainetik, elurretan igotzen ari nintzela zirudien. Igoera bidea mugarri gehiagoz adierazteko aprobetxatu nuen, atzetik etorri daitezkenaren bidea erraztu eta galtzeko arriskua gutxitu asmoz.

Gaandurdiko pokala esmeralda, urre eta kuprez jantzitako basoaren erdian pasillo grisa zirudien.

Gaandurdi pokalaren oinean.


Harritza zuzen igotzen hasi nintzen, poliki baina atsedenik hartu gabe. Hasierako metroetan harriak handiak eta lurrari sendo lotuak daude, igoera erosoa bihurtuz. Zatirik erosoenak bilatu eta hauspoa gehiegi ez berotzeko “zetak” eginez, lehenengo metroak arin irabazi nituen.

Harritzaren lehen metroetan, aurrean Akerregiko Hamabietako barga ikusi daiteke.


Pagadia behean geldituz zihoan hein berean harrien tamaina ere txikituz zihoan igoera pixkanaka ezerosoa bihurtuz. Makulurik gabe, izterretatik tiraka hasi nintzen oinazpietan irrist egiten zuten harri txikien gainetik metroak hala nola irabazi nahian.

Akerregiko Hamabietako barga gertuago. Gorriz eskuak erabiliz igo beharreko zatiak eta zuriz oinez ibili beharrekoak-


Atzera begirada, pagadia pixkanaka azpian geldituz doa.


Metroak irabazi ahala igoera oso deseroso bihurtu zen. Azkenean, harritzaren goiko zatian eskuin ertzera pasatu eta honen eskuinetik, belarrak harriari nolabaiteko itsasgarritasuna ematen dion lekutik, igotzen jarraitu nuen, metroak berriro ere arin irabaziz. Goiko tarte honetan, nahiz eta harkaitza sendoagoa izan, zenbait lekuetan kontuz ibili behar izan nuen harriren bat edo beste aske dagoelako.

Harritzaren amaieran. Parean Akerregiko paxara iristeko igoko nuen zatia eta honen gainean hormak duen koba eta Akerregiko Hamabietako bargaren hasierako kanal mehartua.


Hemendik Akerregiko paxara iristea zailtasun handirik ez dauka (II), eta azken metroetan eskuak “eskalatzeko” baino oreka ez galtzeko erabili nituen. Izan ere, Akerregiko paxara lehen aldiz igo eta 12-15 metro eskas eskuinerago nuen hormatxo inklinatutik igotzea baino errazagoa iruditu zitzaidan.

Gaandurdiko pokala goitik ikusita.


Behin Akerregiko paxan, Hamabietako bargako sarrera duen kanal/tximini mehartua identifikatu eta bertara iristeko biderik errazena bilatzen hasi nintzen. Batera eta bestera begiratu ondoren, Akerregiko paxa iparreko noranzkoan zeharkatu eta 5-6 metro inguruko irtengune bat ahal izan nuen leku errazenetik eskalatu nuen kanal/tximiniara zuzenduz. Irtengune edo hormatxo honek zailtasun handirik ez duen arren (II+) zuhurtziaz eskalatu nuen, harriaren sendotasuna erabatekoa ez baita.

Lehen irtengunea eta kanalera iristeko jarraitu nuen bidea. Argazkiaren ezkerrean horman dagoen koba non dagoen ikusi daiteke.


Kanalaren lehen metroak.


Kanalaren oinetik behera egindako argazkia.


Kanal/tximiniak Txindokiko “Arrastakulos” gogoratu zidan eta bertako harkaitza, hormaren gainetik amildutako harri, elur eta urek zizelkatua, orokorrean ona eta trinkoa da.

Kanaleko lehen metroak  eskalatu ondoren behera egindako argazkia.


Lehen metroen ondoren, monolito batek kanala bitan banatzen du. Ezker adarra belarrez estalia dagoen bitartean, eskuinekoa monolitoak osatzen duen hormaren lagutnzarekin mehartzen da. Bi aukerak neurtu eta orain arteko harkaitzaren kalitatea kontutan izanda, eskuinekoa hartzea erabaki nuen. Hankak bi hormetan zabaldu eta tximiniarako teknika erabiliz, harkaitz trinkoan metroak eroso irabazten hasi nintzen (II+/III). Eskalada hau garbi ikusten ez bada, kanal/tximiniaren ezker horman friend eta artaka trabagailuak sendo trabatzeko primerako kokalekuak daude.

Kanalaren eskuin adarra, nire ustez bietatik eskalatzeko errazena.


Kanal/tximiniaren zatirik tenteenak eskalatu, zatirik estuenetik atera eta malda belartsu bat igo ondoren, tximinia azpian utzi eta paxa zintzilikatu batera iritsi nintzen.

Tximiniaren irteera.


Igoera orain arte oso ongi zihoan, uste baino errazago, eta honek izugarri animatu ninduen. Etxetik telefono mugikorrean ekarritako argazkia aztertu eta paxa zintzilikatu honen eskuin eta ezkerretik irteera errazik ez nuela ikusi nuen. Aukera bakarra aurrera jarraitu eta paxa honen gaineko paxa estu batera iristea zen.

Mugikorra poltsikoan gorde eta paxa iparreko noranzkoan zeharkatu nuen, 4-5 metro inguruko irtengune inklinatu batekin topo eginez. Bigarren irtengune edo hormatxo hau eskalatu ondoren paxa estura iritsi nintzen, behean utzitakoa baino estuagoa, parez pare nuen horma bertikalaren oina alderik alde zeharkatzen duena. Bigarren irtengunea, lehenengoaren moduan, zailtasun handik ez dauka, II+ inguru, baina hemen ere harriren bat edo beste aske topatu nuen.

Bigarren irtengunea eta ohiko bideak paxa estutik jarraitzen duen bidea (puntu zuriz). Puntu gorriz, irteera zuzena.


Paxa estutik gorako aukerak aztertzen hasi nintzen: ezkerretik kanal itsurako horma tente batek zuzen-zuzen hego horma igotzen zuen bitartean, paxa eskuinera amaiera arte jarraituz irteera errazago bat topatuko nuela ikusi nuen. Nire helburua irteera zuzena esploratzea zenez, paxan metro batzuk ezkerrera bota eta belarrez estalitako horma baten azpiran zuendu nintzen.

Bigarren irtengunearen gainetik behera egindako argazki honetan tximiniaren irteera eta paxa zintzilikatua ikusi daitezke.


Gainean nuen hormak bi adar ditu, biak monolito batez bananduak. Ezker adarrak gainetik zer zuen erakusten ez zidan pasabide estu bat zuela ikusita, eskuin adarrera zuzendu nintzen. Lehenengo metroetan belarrari helduz metroak irabazi eta zuhaixka zabal bat ezkerrean utzita belar eta harriak tartekatzen dituen horma bertikal batera iritsi nintzen.

Eskalatzen nuena eskalatzen nuela estutasun baten aurrean jaisteko kapaz izan beharra nuela argi nuen, pasabide zail bat topatuz gero ez aurrera ez atzera ez gelditzeko. Ideia hau buruan hormaren lehen metroak eskalatzen hasi (III) arren berehala beheko bidea hartzea erabaki nuen. Goian ikusten nuen horma segurtasunez jaisteko kapaz izango nintzen ez nuen argi.

Lehen saiakera honen ondoren zuhaixka zabalera itzuli eta, bere gainetik zeharkaldi horizontal bat eginez, ezker adarra eskalatzen hasi nintzen. Kanal hau ere, eskuinekoa bezala, tentea da, tarte askotan belarrari heldu beharrekoa eta aseguratzeko aukera gutxikoa. Zailtasunaren aldetik III/III+ inguruan izan daitekela iruditu zitzaidan. Belarra luzeagoa izanda txarrenean erdi arrastaka jaitsiko nuela pentsatuz metroak irabaziz joan nintzen. Kanala estutzen den pasabidetik 8-10 metrora nengoela, hormaren amaiera gertu sentitu arren, estutasunetik gora zer zegoen ez ikusteak zalantzak sortu zizkidan. Bertan ez aurrera ez atzera geldituko nintzenaren beldurra nagusituz joan zen. Une baten ondoren, aldeko eta kontrakoen balantza aldekoetara makurtu eta hormatik jaistea erabaki nuen, hormaren oineko paxa estura itzuliz. "Hau hurrengon hobe sokakin saiatzen bagea" pentsatu nuen. Asier ondoan ez izateak ere erabakia hartzeko garaian pisua izan zuen, irteera zuzen hau eskalatzea bion proiektua baitzen.

Irteera zuzena paxa estutik ikusita. Lehen saiakera itzalpean dagoen belar eta harrien artean eskalatu nuen. Zuhaixka zabalaren kokalekua ere ikusi daiteke.


Kanalaren oinean, paxan bertan zuhaitz bat ikusi nuen. "Sokakin etortzen geanen hemen reunioa montatzeik badeu" pentsatu nuen.

Bilgunea muntatu daiteken zuhaitza.


Irteera zuzena eskalatzearen beroaldia atzean utzita bigarren aukera hartzea erabaki nuen. Paxa estuan eskuinera (ekialdera) bota eta, oinez, honen amaierara zuzendu nintzen eskuinean harritza txiki bat utzita.

Paxa estuan jarraitutako bidea.
 

Hasierako asmoa parean nuen ezproiraino iritsi eta bere ertzetik gora igotzen jarraitzea zen. Baina bertara iritsi baino lehen zuzen igotzen jarraitzea posible zela ikusi eta zuzen igotzen hasi nintzen, tarteka belarrari helduz (II).

Atzera begirada. Argazkian bi paxen arteko irtengunea eta irteera zuzena (ezkutuan) ikusi daitezke, baita paxa estuan jarraitutako bidea (puntu zuriz) ere.


Zuzen eskalatzen jarraitzea erabaki nuen lekua.


Metroak irabazi ahala horma ere zertxobait tentetzen zihoan, baina zailtasun handirik gabe. Horma eskalatu aurretik harkaitz oneko plakatxo bat (II) eskalatuz metro pare bat pasatxoko hormatxo txiki baten azpira iritsi nintzen.

Harkaitz-plakatxoaren oinetik behera egindako argazkia, panorama ikusgarria da.


Argazki pare bat egin ondoren hormatxoa eskalatzen hasi nintzen.

Azken hormatxo honetako eskalada orokorrean, nahiz eta harriren bat kolokan izan, segurua eta zailtasunaren aldetik II+ inguruan izan daitekeela iruditu zitzaidan. Iñakik bidalitako mezuan beraiek ezproiaren ertzetik igotzen zirela esan arren, pentsatzen dut zailtasunaren aldetik antzera ibiliko dela.

Azken hormatxoa eskalatu ondoren behera egindako argazkia, ezkerrean ezproiak osatzen duen ertza ikusi daiteke.


Hormatxoa eskalatuta, ipar-mendebaldean, 120-150 metro eskasera, San Donatoko baseliza ikusi nuen.

San Donatoko baseliza begi bistan.


Harlauz ezberdinen gainetik zeharkaldi horizontala eginez irteera zuzenaren goiko zatira zuzendu nintzen pasabide estuaren gainetik zer zegoen deskubritzeko irrikan. Bertara iritsi nintzenean ezkutuan gelditzen den zatia erraza zela egiaztatu nuen, belarrez estalitako malda inklinatu bat hormaren amaiera arte luzatzen baitzen. Alde batetik pena sentitu nuen pasabide estua eskalatzen ez saiatzeagatik baina alde berean Asier eta bion proiektua dela buruan, ez nintzen ongi sentituko irteera zuzena bakarrik eskalatu izan banu.

Irteera zuzenaren azken metroak, azpian pasabide estuaren irteera ikusi daiteke.


Irteera zuzenaren amaieran kaskoa motxilan gorde eta, “ohiko mendizalez” mozorrotuta, San Donatoko baselizara zuzendu nintzen, bertara iritsi aurretik I zailtasuneko hormatxo txiki bat eskalatuz.

San Donatoko baseliza.


Goian haizeak bazterrak ederki hozten zituen bitartean, baselizan gelditu gabe Beriaingo buzoi eta gailurrera zuzendu nintzen.

Beriaingo buzoi eta gailurra.


Gailurraren ekialdeko aurpegian babes bat aurkitu eta harri artean eseri nintzenean eginiko igoeraz gozatzen hasi nintzen, baita irteera zuzena eskalatzeko planak egiten ere. Beriaingo hego hormaren atea ireki berria nuen baita irteera zuzenaren misterioa ere. Ezin nuen gehiago eskatu. Zoriontsu, ekialdera begira, begirada aurrean nuen ikusmiran galdu nuen.

Ekialdeko bista zoragarriak. Pirinioak zeru-ertzean.


Jaitsiera pozaz zoratzen egin nuen, Asierri egindako aurkikuntzaren berri emateko irrikan. Etxera iritsi bezain pronto whatsapp mezu bat bidali nion:

- Goizen indet rekonozimendue ta igotzea posible da. Nahiko goraño igo naiz baña azkeneko zatin destrepatzea erabaki det (bion proiektue da, ez legoke ondo bakarrik egitea) ta zeharkaldi bat egiñez goitio atera naiz. - esan nion Akerregiko Hamabietako Bargaren ohiko bidea eskalatu nuela oraindik jakin gabe.

- Ze ondo!!! Jungo gea!! – erantzun zidan mezua txaloz betez.

"Ea aurki den!!!" pentsatu nuen.

Eskalada hau partekatu eta hiru hilabetetara, otsailaren 22an, Mikel Ruiz mendizale gasteiztar gaztea bide hau errepikatzen zendu zen. Istripuaren arrazoia gutxienekoa dela uste dut, baina mendian "0" arriskua ez dela izaten gogora ekarri zidan, nahiz eta mendi hau etxe ondoan izan. Honegatik, hasieran kontatu dudana gogoraztea ez legoke gaizki: igoera honetako zailtasun maila ez da gutxietsi behar, zailtasun maila handia ez izan arren, hainbat lekuetako eskalada ez baita harkaitz sendoan egiten, erortzeko arriskua handituz. Zailtasun maila honetan eskalatzeko ohiturarik ez badago, gomendagarria da eskaladako materiala eramatea, hasierako kanalerako batez ere.

KRONIKA IDAZTEKO KONTSULTATUTAKO BIBLIOGRAFIA ETA WEB ORRIAK

- SITNA: Sistemas de Información Territorial de Navarra. Eskuragarri: http://sitna.navarra.es/geoportal/mapa/mapas.aspx?lg=eu